Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları
Devlet Demir yollarına ve Deniz Yollarına ait olan şehir dışı seferlerinin tamamı ücretsizdir. Ağır engelli olan bireylerin ibareli raporu olmaları kaydı ile ve bir yardımcı olacak kişi engelli kişinin yanında olmak suretiyle ücretsiz kullanımdan yararlanabilir. Dikkat: Yanınızda hali hazırda bulunması gereken Ücretsiz seyahat hakkı için Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinden alacağınız ‘’Engelli Kimlik Kartı’’ olması gerekmektedir.
Şehir Dışına Çıkarken Bilmeniz gereken Haklar ise Şöyledir;
%30 oranında indirim mevcuttur. Refakatçi indirimi ise bulunmamaktadır . İnternetten online işlemlerinizde kesinlikle bu indirimden yararlanamassınız. Engelli indirimi bulunmayan otobüs şirketleri hakkında tutanak tutturup Ulaştırma Bakanlığına iletebilirsiniz. Ve ya aldığınız biletiniz ve de engelli kimlik kartınızın fotokopisi ile beraber BİMER’ e şikayet te bulunduğunuz zaman ilgililer yardımcı olacaktır. Otobüs firmaları size ” otobüste bir engelliye bir veya fazla kişi belirtebilirler bunun hiç bir önemi yoktur. Bu tarz tezgahlara itibar etmeyiniz tamamen kar amaçlı düşünüyor demektirler. İndirim yapılması veya kontejyanın dolması gibi birşey söz konusu dahi olamaz itiraz hakkınız mevcuttur. Bunun içinde verdikleri tepkinin yasal sınırlaması olmadığını bildiğinizi belirtiniz Size Karayolları Trafik Yönetmeliğine bakarak bu sınırlı kontenjan uyguladıklarını söylerlerse bu yönetmelikte her engelliye indirim yapıldığını bildiğinizi söyleyiniz. Karayolları Taşıma Yönetmeliği 57.madde 11.fıkra: (Değişik ibare:RG-21/8/2009-27326) % 40 oranında engelli olduğunu belgeleyen kişiler için bilet ücreti geçerli ücret tarifesi üzerinden % 30 indirimli düzenlenmesi zorunludur.
Türk Hava Yolları İndirim Hakları Nasıl Uygulanır %25 indirim Uygulanmaktadır. Ekonomik sınıftan bilet alan engelliler için geçerli değildir online işlemlerde de bu hakkınızı kullanamassınız. Dilsiz Kör ve Tekerlekli sandalye kullanan engelli vatandaşlarımızın uçuşa mutlaka refakatçi ile gelmeleri aksi takdirde yardımcı olunamacağını unutmamalısınız
ARAÇ ALIMLARINDA ÖTV VE MTV DE Yapılan İndirimler % 90 ve üzeri engelli yakını olanlar ÖTV (Özel Tüketim Vergisi)ve MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) indirimli yalnızca sıfır araç alma hakları vardır.
Kendisi H sınıfı ehliyet sahibi olup engelli adayına uygun özel donanıma sahip notu olan sağlık kurul kararı alanlar da engel oranına dikkat edilmeksizin Oran %90 n altında ise sol ayak veya sol bacak engeli bulunanlar otomatik vitesli araç, sağ ayak veya sağ bacak engeli olanlar otomatik vitesli araçlara engellerine uygun hareket ettirici tadilatlar yaptırarak ÖTV ve MTV indirimli araç alabilme hakkına sahiptirler.
Bunun yanı sıra %90 ve üzerinde engelli akrabası olanlar,engelli yakını tarafından kullanılması ve engelli kişinin ortopedik engelli olması şartı ile yurt dışından özel donanıma araba temin edebilirler.
ÖTV indirimli araç alımlarında KDV indirimine özel bir düzenleme yoktur.
Engelli Bireylerin araçları kendi kullanamadıkları durumlarda sedye ve tekerlekli sandalye kullanmak zorunda olduklarını ve engellerinin %90 ve üzeri olduğunu sağlık kurullarından alınan devlet hastanesi raporları ile kanıtlamaları halin de 9 kişilik sıfır araç alabilme hakkına sahiptirler. Refekatçilerine kullanım hakları vardır araçların sedye veya tekerlekli sandalyeler için uyumlu olması gerekir merdiveninin olması koltuk dizaynı engelliye göre yapılmalı ağır yük taşıyabilecek özellikte olmalıdır..
Engellilerin araç park alanlarında tanınan haklar. İndirimli Olarak alınması şartı ile engelli araçları için ayrılan alanlara park edebilirler otobanlarda 15 dakika kadar süre ile araçlarını yol kenarlarına çekebilirler hava alanlarında belediye tarafından işletilen park alanlarını kullanabilirler.
İndirimli araç alanların belediyeye başvurup evlelerinin yakınına park alanı yaptırma hakkı vardır. Araç muayene istasyonlarında engellilere ait ÖTV indirimli araçlara her daim öncelik tanınır. Engelli Araç Park Kartı Aracın ÖTV indirimli alınan araçlar için Trafik Tescil Şubesine dilekçe ile başvuru yapılarak engelli araç park kartı temin edilebilir.
Bunun yanı sıra %90 ve üzerinde engel oranı olan ancak ÖTV muafiyetsiz sahip olunan araçlar için de engelli araç park kartı verilmektedir.(Ankara Kurtuluş Trafik Tescil Şubesinden alınan bilgidir) Engelli kimlik kartlarını araç ön camına bırakarak aracınızı park ettiğinizde oradaki güvenlik görevlisinin inisiyatifinde olduğunuzu bilmelisiniz.
Su İndirimi
Her belediye su indirimini en az %30 oranında uygulamak zorundadır.Bu indirimi yapmayan belediyeler için şikayet hakkınızı kullanınız. Ankara’da su indiriminden (%50 oranında)yaralanmak için 18 yaşını doldurmak gerekmektedir.Ev sahibi,kiracılar ve lojmanda oturanlar su indirimi yaptırabilirler.Ev sahipleri ve kiracıların evin deprem sigortası belgesini göstermeleri gerekmektedir. Elektrik ve doğalgazda indirim yoktur.
Digitürk İndirimi
% 50 indirimlidir.Bilgi için (212) 4737373 arayınız
Türk Telekom Sosyal Tarife
Türk Telekom Sosyal Tarife engelliler için düzenlenmiştir. Başvuru için engelli raporu,nüfus kağıdı fotokopisi gereklidir.İlgili Telekom Merkezine engelli birey ile ya da vasi kararı ile başvuru yapmalısınız.
Engelli Çocuğu Olan Çalışan Annelere Erken Emeklilik Hakkı tanınmaktadır
”Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunan annelerin ” yararlandığı bu haktan Bağ-Kur, SSK, Emekli Sandığı, Tarım İşçileri ve İsteğe Bağlı Sigortalı olan anneler yararlanır.
1 Ekim 2008 sonrası çalışılan sürenin dörtte biri oranındaki süre çalışılan süreye ilave edilir, bu süre emekliliğe kalan süreden düşürülür.
Bilgi için 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 28. Hükmü.
Engelli çocuğun bakıma muhtaç yani raporunda ‘’ağır engelli ‘’ibaresinin olması gerekmektedir. Çocuğun bakıma muhtaçlığı devam ettiği sürece bu haktan yararlanılır.Birden fazla bakıma muhtaç çocuğu olanlar için SGK; her çocuk için inceleme yapar ancak sadece biri üzerinden erken emeklilik hakkından yararlanılır. Diğer çocukların incelenme sebebi erken emeklilik hakkının kullanıldığı çocuğun bakıma muhtaçlığı biter ise diğer çocuk üzerinden hakkın devam ettirilebilmesidir.
Evlatlık alınan engelli çocuklar için de bu haktan yararlanılır.
Engelli çocuğu olan babalar erken emeklilik hakkına sahip değildir.
Refakat İzni Memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla (”bir kişinin sürekli bakımına muhtaçtır ” ve ‘’hayati öneme haizdir’’ ibareleri olan) aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verileceği ve gerektiğinde bu sürenin bir katına kadar uzatılacağı belirtilmiştir.Sağlık kurulu kararı çıktığı gün izin başlar.
Muvazzaf askeri personel için refakatçi izni, 3 ay ile sınırlandırılmış, bu iznin devamında 6 ay aylıksız izin hakkı verilmiştir.
Yakınınızın engelli raporuna sahip olması refakat izni almanızı sağlamaz.Yukarıdaki şartların oluşmuş olması ve doktorunuzun uygun görmesi halinde sadece refakat iznine ait rapor verildiğinde bu hak kullanılır.
Engelli Memurun Tayin Hakkı Devlet Memurları Kanunu 72 .Madde “İlgili kararı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.”
Memurlar çalıştıkları kurumlarda atama ve yer değişikliğini belirleyen kurum içi yönetmeliklere de tabidirler. Devlet Memurlarının Yer Değiştirmesi Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik Değişikliği 16 Ağustos 2014:
Yetim Aylığı almaya hak kazanan Engelli çocuğun engel oranının %60 ve üzeri olması halinde çalışan anne ya da babasının vefatı halinde çocuğa yetim maaşı bağlanır.Anne ve babasının her ikisin de memur olması halinde;sadece talep halinde maaşı yüksek olan anne ya da babasının üzerinden maaş bağlanır.Anne ve babası ayrı sigorta kollarında iseler (biri SSK,diğeri Emekli Sandığı) malul çocuk her ikisi üzerinden yetim maaşı alır.Engelli çocuğun engel oranı %60’ın altında ise engelli çocuk Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından malul olarak kabul edilmediği için çocuğa yetim maaşı bağlanmamaktadır.
Eylül 2014 Torba Yasa ile 5510 Sayılı Yasanın ilgili maddesindeki malul kelimesi yerine ‘’ağır engelli ‘’ifadesi yazılmıştır. Buna göre yetim aylığı bağlanma şartı çocuğun ağır engelli olması ile hukuken mümkün olabilecektir. Anne veya babasının üzerinden sağlık yardımına devam etme hakkı olan kız ve erkek çocuklar çalışmaya başladıklarında anne veya babalarının vefatı halinde yetim aylığı hakkını alamazlar.Ancak işten çıktıklarında yetim aylığı tekrar bağlanır.Bu durumun bir istisnası anne ya da babası 1 Ekim 2008 öncesi vefat edip yetim aylığı başlanmış olan yetim çocuktur.Bu çocuklar çalışsalar bile yetim aylığı alırlar.Ancak emekli olduklarında kesilir.
Yetim kız ve erkek çocuklardan ağır engelli olup yetim aylığına devam edenler evlenseler dahi yetim aylıkları kesilmez.
Özel Sektörde Çalışan Engelliler için ise ; Engellilerin çalıştığı kamu kurum ve kuruluşu özelleştirme kapsamındaysa, kapatma ve tasfiye halleri dışında engelli çalışan işinden çıkartılamaz. Kapatma veya taşınma halinde işine son verilen engelli vatandaşlar ildeki Türkiye İş Kurumuna başvurmalıdır. Bu durumda iş kaybı tazminatı, kurumun diğer çalışanlara tanıdığı hakların iki katı oranında ödenmektedir.
Her birey bir engelli adayıdır ve engelli hakları Uluslararası bildirgede dahi kendilerine tanınmış özel ayrıcalık haklar ve uyulması gerekli kurallar mevcuttur.
İlk Yorumu Siz Yapın